Warszawa, 2007.07.02
MINISTERSTWO FINANSÓW
Departament Administracji Podatkowej AP9-066-22/SA/2419/07
Związek Zawodowy Pracowników Egzekucji Administracyjnej
ul. Bracka 8, 78-600 Wałcz W odpowiedzi na pismo z dnia 2 kwietnia br. przekazane drogą elektroniczną dnia 11 kwietnia br. w sprawie dokonania interpretacji § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 25 kwietnia 2007 r. w sprawie uprawnień szczególnych przysługujących niektórym kategoriom członków korpusu służby cywilnej (Dz. U. Nr 76, póz. 506), Ministerstwo Finansów uprzejmie informuje, co następuje.
Zgodnie z § 2 ust.1 pkt 1 lit.a ww. rozporządzenia członkowi korpusu służby cywilnej zatrudnionemu w komórce egzekucyjnej urzędu skarbowego na stanowisku komornika skarbowego, poborcy skarbowego, starszego poborcy skarbowego, referenta, starszego referenta, inspektora i starszego inspektora, zwanemu dalej „egzekutorem", za osobiste wykonanie czynności w zakresie egzekucji administracyjnej należności pieniężnych przysługuje wynagrodzenie prowizyjne w wysokości 6,15% ściągniętej bezpośrednio od zobowiązanego kwoty obejmującej należności pieniężne wraz z pobranymi od nich odsetkami za zwłokę i kosztami egzekucyjnymi, jeżeli kwota ta została pobrana bezpośrednio u zobowiązanego w gotówce.
Podstawową rolą postępowania egzekucyjnego jest stosowanie przez organ egzekucyjny środków przymusu służących do wykonania przez zobowiązanego dochodzonych obowiązków.
Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, póz. 1954 z późn. zm.) bezpośrednio nie określa miejsca wykonywania czynności egzekucyjnych. Jednak pośrednio, miejsce wykonania takich czynności wynika z konkretnych zapisów zawartych w ww. ustawie, l tak, w myśl art. 22 ww. ustawy czynności egzekucyjnych można dokonać w miejscu zamieszkania lub siedziby zobowiązanego, albo w miejscu jego pobytu. Czynności tych można także dokonać w miejscu położenia składników majątku zobowiązanego. Ponadto, art. 47 ww. ustawy pozwala dokonać przedmiotowych
czynności także w środkach transportu zobowiązanego. Z uwagi na regulacje zawarte w art. 48 ww. ustawy egzekutor, z zastrzeżeniem - iż cel egzekucji tego wymaga - może przeszukać odzież na osobie zobowiązanego oraz teczki, walizy i tym podobne przedmioty, które zobowiązany ma przy sobie. Czynności przeszukania może dokonać także, z tym samym zastrzeżeniem, w stosunku do osoby, której zobowiązany oddał przedmioty o których mowa powyżej, jeżeli egzekutor zauważył sam fakt przekazania. Zatem należy domniemywać, że w praktyce czynności egzekucyjnych można dokonać w każdym miejscu w którym obecny jest zobowiązany będący w posiadaniu majątku, lub jego majątek, jeżeli cel egzekucji tego wymaga, z zastrzeżeniem zawartym w art. 50 ww. ustawy, który wprowadza swoiste ograniczenia dotyczące wskazanych lokali i obiektów będących we władaniu enumeratywnie wymienionych podmiotów prawa.
Należy w tym miejscu podkreślić, iż warunkiem koniecznym podjęcia przez egzekutora czynności egzekucyjnych jest fakt przydziału tytułu wykonawczego. Niedopuszczalne jest natomiast przydzielenie konkretnego tytułu wykonawczego poborcy skarbowemu tylko i wyłącznie z tego powodu, że zobowiązany przybył do siedziby organu egzekucyjnego.
Z powyższego wynika bezsprzecznie, iż wykonanie tych czynności możliwe jest więc również w siedzibie organu egzekucyjnego. Wynagrodzenie prowizyjne jest jednak rekompensatą za stosowanie środków przymusu, z którymi wiążą się określone uciążliwości dla poborcy skarbowego.
W opinii Ministerstwa Finansów omawiane wynagrodzenie powinno przysługiwać, jeśli środki przymusu wykonywane są przez poborcę skarbowego u zobowiązanego, tj. w miejscu jego zamieszkania lub w jego siedzibie. Określenie „bezpośrednio u zobowiązanego" należy rozumieć w taki sposób jak regulują to przepisy art.25 Kodeksu cywilnego, tj. jako miejscowość w której zobowiązany przebywa z zamiarem stałego pobytu - jeżeli chodzi o osoby fizyczne, natomiast w stosunku do osób prawnych decyduje siedziba organu, nadto w stosunku do jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej - decyduje także siedziba organu.
W przypadku dokonania zajęć ruchomości u dłużnika wynagrodzenie prowizyjne jest należne niezależnie od formy w jakiej zobowiązany dokona wpłaty na rzecz organu egzekucyjnego (także przy pobraniu od zobowiązanego gotówki w siedzibie organu egzekucyjnego), jednak przy spełnieniu warunku zawartego w § 2 ust. 1 pkt. 1 lit. c cytowanego rozporządzenia, tj. gdy wpłata dokonana zostanie w ciągu 14 dni po dokonaniu zajęcia ruchomości. Należy w tym miejscu podkreślić, iż w takim przypadku organ egzekucyjny nie pobiera opłaty za pobranie pieniędzy od zobowiązanego. Zatem wypłata przedmiotowego wynagrodzenia, jak wyżej wskazano jest wyłącznym wynikiem zastosowanego środka egzekucyjnego w postaci zajęcia ruchomości.
W przypadku sporządzenia natomiast u zobowiązanego wyłącznie protokołu o stanie majątkowym lub sporządzenia raportu, a następnie pobrania od zobowiązanego gotówki już w siedzibie organu egzekucyjnego, wynagrodzenia prowizyjne jest nienależne.
Zastępca Dyrektora Departamentu Administracji Podatkowej
Andrzej Próchnicki