Warszawa, dnia 8 marca 2012 r.
Pani
Angelina Sarota
Dyrektor Departamentu Prawnego
w KPRM
Wnioskodawca: Marian Kołodziejczyk
Adres e-mail Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Wniosek o udostępnienie informacji publicznej
Na podstawie art. 2 ust. 1 i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z późn. zm.) wnoszę o udzielenie mi informacji publicznej dotyczącej:
Zespołu doraźnego ds. pracowników samorządowych oraz służby cywilnej w zakresie:
„Zapoznano się z informacją Dyrektora Departamentu Prawnego KPRM na temat przepisów ustawy o szczególnych zasadach odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa.”, wraz z podaniem treści tej informacji, a w przypadku złożenia jej na piśmie, przez Szefa Służby Cywilnej lub wskazanego wyżej dyrektora, wnoszę o przekazanie na podany wyżej adres meilowy, w dniu otrzymania wniosku tj. 8 marca 2012 r., skanu pisma zawierającego tę informację lub wyciągu z protokołu zespołu oraz skanu notatki dla Szefa Służby Cywilnej z dnia 7 września 2011 r., którą załączam do wniosku i poświadczonego za zgodność, z oryginałem, odpisu notatki z dnia 7 września 2011 r., po odbiór którego zgłoszę się osobiście, w dniu 8 marca 2012 r., w Biurze Przepustek KPRM.
W celu umożliwienia realizacji niniejszego wniosku wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r.
Marian Kołodziejczyk
Załącznik, do wniosku z dnia 8 marca 2012 r.
„KANCELARIA PREZESA RADY MINISTRÓW
Notatka dla Szefa Służby Cywilnej Pana Sławomira Marka Brodzińskiego
w sprawie możliwości zastosowania art. 52 § 1 Kodeksu pracy do pracowników służby cywilnej
KANCELARIA PREZESA RADY MINISTRÓW
DEPARTAMENT PRAWNY Dobrosław Dowiat-Urbański ZASTĘPCA DYREKTORA
Warszawa, dnia 7 września 2011 r.
Notatka dla Szefa Służby Cywilnej Pana Sławomira Marka Brodzińskiego
w sprawie możliwości zastosowania art. 52 § 1 Kodeksu pracy do pracowników służby cywilnej
W związku z wyrażonymi przez Pana Artura Ciesielskiego (eksperta NSZZ „Solidarność"), na posiedzeniu Zespołu doraźnego ds. pracowników samorządowych oraz służby cywilnej Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych w dniu 15 czerwca 2011 r. wątpliwościami odnośnie możliwości zastosowania art. 52 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) do pracowników służby cywilnej zatrudnionych na podstawie ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. Nr 227. poz. 1505, z późn. zm.) albo ustaw ją poprzedzających, w oparciu o wypowiedzi judykatury w tym zakresie. Departament Prawny uprzejmie wyjaśnia, co następuje.
1. Uwaga ogólna
W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje pogląd, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z pracownikiem służby cywilnej z tytułu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych może nastąpić tylko w trybie zastosowania przepisów o odpowiedzialności dyscyplinarnej przewidzianych w ustawie o służbie cywilnej, której unormowania mają w tym zakresie charakter wyczerpujący.
Oznacza to, że do pracownika służby cywilnej nie można bezpośrednio zastosować trybu rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z tytułu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych przewidzianego w Kodeksie pracy.
2. Przegląd orzecznictwa
W wyroku z dnia 4 marca 2008 r. (II PK 177/07), w zakresie obowiązywania ustawy o służbie cywilnej z 1998 r., Sąd Najwyższy stwierdził, że skoro jedną z kar dyscyplinarnych jest wydalenie z pracy w urzędzie, powodujące wygaśnięcie stosunku pracy, to zakończenie stosunku pracy z powodu zawinionego naruszenia wymienionych w ustawie obowiązków przez pracownika służby cywilnej może nastąpić tylko w wyniku dyscyplinarnego wydalenia z pracy, a nie wypowiedzenia stosunku pracy. W tym samym judykacie Sąd Najwyższy podkreślił jednocześnie, że niezrozumiałe byłoby pozostawienie swobodnemu uznaniu dyrektora generalnego urzędu decyzji, czy z powodu naruszenia obowiązków członka korpusu służby cywilnej zakończyć z pracownikiem stosunek pracy w drodze wypowiedzenia, czy skierować sprawę na drogę postępowania dyscyplinarnego. W takich przypadkach, zdaniem Sądu Najwyższego, musi być stosowana jednolita procedura, czego wymaga zarówno wzgląd na przejrzystość działań urzędu, jako publicznego pracodawcy, jak i zasada równego traktowania pracowników.
Analogiczne do powyższych wnioski, również w zakresie obowiązywania ustawy o służbie cywilnej z 1998 r.. Sąd Najwyższy zawarł w wyroku z dnia 11 marca 2008 r. (II PK 193/07). uzupełniając jednocześnie, że gdyby dopuścić możliwość swobodnego uznania przez pracodawcę (dyrektora generalnego urzędu), czy wszcząć w stosunku do pracownika służby cywilnej postępowanie dyscyplinarne, które może ewentualnie doprowadzić do wydalenia z pracy w urzędzie, czy też bezpośrednio rozwiązać z takim pracownikiem umowę o pracę bez wypowiedzenia, to okazałoby się, że pracownik ten znajduje się w sytuacji gorszej m.in. w stosunku do urzędników służby cywilnej, wobec których w kwestii trybu, sposobu i przyczyn rozwiązania stosunku pracy stosuje się wyłącznie przepisy ustawy o służbie cywilnej, a zatem nie można do nich stosować art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy.
W kolejnym wyroku z dnia 7 kwietnia 2010 r. (1 PK 206/09) Sąd Najwyższy, w zakresie obowiązywania ustawy z 2006 r., podzielił dictum tego Sądu wyrażone we wspomnianych powyżej wyrokach zarówno z dnia 4 marca 2008 r. (II PK 177/07), jak i z dnia 11 marca 2008 r. (II PK 193/07).
Ponadto. Sąd Najwyższy zauważył, że skoro odpowiedzialność dyscyplinarna ustanowiona została w kolejnych ustawach o służbie cywilnej (począwszy od ustawy z 1998 r., a skończywszy na obecnie obowiązującej ustawie z 2008 r.) dla ogółu członków korpusu służby cywilnej, a więc także dla pracowników służby cywilnej, to należy przyjąć, że poddanie tej odpowiedzialności danej grupy pracowników oznacza wyłączenie stosowania sankcji za naruszenie obowiązków pracowniczych przewidzianych w Kodeksie pracy, w tym zwłaszcza rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika na mocy jego art. 52.
Szczególnego podkreślenia wymaga, że zdaniem Sądu Najwyższego prezentowana przez niego wykładnia jest również aktualna pod rządami ustawy o służbie cywilnej z 2008 r.
Zaprezentowana powyżej linia orzecznicza Sądu Najwyższego została nieco zmodyfikowana w najnowszym jego wyroku z dnia 15 marca 2011 r. (1 PK 192/10), wydanym pod rządami ustawy o służbie cywilnej z 2008 r.
Należy zauważyć, że w sprawie tej chodziło jednak o inny od dotychczasowych stan faktyczny, tj. skazanie pracownika służby cywilnej za przestępstwo z art. 178a § 1 (prowadzenie pojazdu mechanicznego w mchu lądowym, wodnym lub powietrznym w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego) ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.) i wymierzenie mu kary grzywny, a także orzeczenie środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres roku. Powyższe skutkowało rozwiązaniem stosunku pracy z tym pracownikiem na zasadzie art. 52 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy w związku z art. 4 pkt 3 i art. 9 ust. 1 ustawy o służbie cywilnej, uzasadniając to popełnieniem przestępstwa umyślnego uniemożliwiającego zatrudnienie na dotychczasowym stanowisku.
Wobec zaistnienia takiego stanu faktycznego Sąd Najwyższy zauważył, że czyn, którego dokonał pracownik służby cywilnej, nie pozwalał mu na objęcie i na piastowanie stanowiska.
Rygory selekcyjne zamieszczone w art. 4 ustawy o służbie cywilnej z 2008 r. wskazują, że w służbie cywilnej nie może być zatrudniona osoba skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe. Jak wyraźnie zaakcentował Sąd Najwyższy pracownik służby cywilnej został skazany za takie przestępstwo, utracił wobec tego podstawę prawną dla uzyskania pierwotnie statusu członka korpusu służby cywilnej. W konsekwencji Sąd Najwyższy doszedł do wniosku o konieczności rozwiązania stosunku pracy w przypadku utraty przez pracownika służby cywilnej przymiotów zamieszczonych w rygorach selekcyjnych. Z uwagi na fakt, iż sprawa ta nie została unormowana w pragmatyce służbowej, należy stosować w tym zakresie przepisy Kodeksu pracy o rozwiązaniu stosunku pracy.
3. Uwaga końcowa
Powyższe wypowiedzi judykatury, zdaniem Departamentu Prawnego, skłaniają do jednoznacznego wniosku o aktualności tezy, iż rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z pracownikiem służby cywilnej z tytułu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych może nastąpić tylko w trybie zastosowania przepisów o odpowiedzialności dyscyplinarnej przewidzianych w ustawie o służbie cywilnej z 2008 r.
Dobrosław Dowiat Urbański .”
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, co do zasadności mojego wniosku, załączeniu przywołuję orzecznictwo sądów administracyjnych w sprawach związanych z naruszeniem prawa obywateli do informacji publicznej, a mianowicie:
Wyrok z dnia 31 marca 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie II SAB/Wa 4/08
1.Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) odsyła do k.p.a. tylko w zakresie wydania decyzji administracyjnej, toteż nieuprawnionym byłoby twierdzenie, że warunkiem wniesienia skargi do sądu administracyjnego na bezczynność w zakresie nieudzielenia informacji publicznej jest złożenie zażalenia do organu wyższego stopnia w trybie k.p.a.
2.NBP będąc bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej posiadającym osobowość prawną (art. 1 i 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 1, poz. 2 ze zm.), powołanym w celu kształtowania polityki pieniężnej Państwa, jest w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej podmiotem wykonującym zadania publiczne. Zatem spoczywa na nim obowiązek udzielania informacji publicznej, w tym utworzenia Biuletynu Informacji Publicznej dostępnego w Internecie poprzez stronę "www." - adres wskazujący lokalizację zasobu w sieci zdefiniowany jako "URL".
Wyrok z dnia 6 września 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie II SAB/Wa 205/06
1.Udzielenie informacji nie ma formy decyzji administracyjnej czy postanowienia i jeżeli strona nie wystąpiła ze szczególnym wnioskiem o udostępnienie informacji wówczas udzielenie tej informacji, nawet w formie ustnej jest dopuszczalne.
2.Możliwe jest wniesienie skargi na bezczynność organów administracji w sprawach o udzielenie informacji publicznej, przy czym nie jest to uzależnione od uprzedniego wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa.
Wyrok z dnia 24 maja 2006 r. Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie I OSK 601/05
1.Skarga na bezczynność organu w przedmiocie informacji publicznej nie musi być poprzedzona żadnym środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej.
2.K.p.a. nie ma zastosowania do udostępnienia informacji publicznej, gdyż ustawa o dostępie do informacji publicznej zawiera odesłanie do stosowania tego kodeksu jedynie w odniesieniu do decyzji o odmowie udzielenia informacji, nie zaś do czynności materialnotechnicznej polegającej na jej udzieleniu.
3.Wykładnia językowa art. 52 § 3 p.p.s.a. upoważnia do stwierdzenia, że przepis ten odnosi się do skarg na akty i czynności, a nie bezczynności w zakresie wydawania aktów. W przypadku, gdy ustawodawca uzależnia zaskarżenie bezczynności od wniesienia środka zaskarżenia, czyni to w sposób wyraźny, np. art. 37 k.p.a., art. 101a ust. 1 w związku z art. 101 ust. 3 u.s.g.
4.Uzyskanie części żądanej informacji publicznej w inny sposób niż od podmiotu zobowiązanego do jej udostępnienia, nie skutkuje bezprzedmiotowością żądania.
5.Niepodjęcie przez podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej we wskazanym art. 13 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), terminie, stosownych czynności, tj. nieudostępnienie informacji, ani niewydanie decyzji o odmowie jej udzielenia oznacza, że pozostaje on w bezczynności.
Wyrok z dnia 30 stycznia 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie II SAB/Kr 109/08
Skoro wnioskowana informacja jest informacją publiczną organ winien załatwić wniosek zgodnie z ustawą z 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, udzielając tej informacji albo jej odmawiając w formie decyzji administracyjnej. Odmowa w innej formie jest niezgodna z prawem i stanowi bezczynność organu.
Wyrok z dnia 22 sierpnia 2006 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie II SAB/Wa 193/05
1.Informacja o składzie osobowym organów publicznych, wykonujących w imieniu państwa i na rzecz obywateli przypisane ustawowo władztwo administracyjne, jest typową informacją publiczną, podlegającą niezwłocznemu udostępnieniu wnioskodawcy. W konsekwencji informacja o składzie osobowym organów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ma charakter informacji publicznej.
2.Nawet, gdy określona informacja, o której udostępnienie występuje wnioskodawca znajduje się na stronie internetowej Zakładu lub w innej ogólnie dostępnej postaci, wówczas organ powinien poinformować o tym wnoszącego pismo.
Wyrok z dnia 16 marca 2009 r. Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie I OSK 1277/08
1.Wniosek o udzielenie informacji publicznej może przybrać każdą formę, o ile wynika z niego w sposób jasny, co jest przedmiotem wniosku. Wniosek taki wszczyna postępowanie w sprawie, ale na tym etapie nie mają jeszcze zastosowania przepisy k.p.a.
2.Zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej przepisy k.p.a. stosuje się do decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej oraz decyzji o umorzeniu postępowania. Dopiero zatem w takich sytuacjach znajdzie zastosowanie art. 63 § 3a k.p.a. stanowiący o obowiązku opatrzenia podania wniesionego w formie dokumentu elektronicznego bezpiecznym podpisem elektronicznym.
3.Za wniosek pisemny o udzielenie informacji publicznej uznawać należy również przesłanie zapytania pocztą elektroniczną i to nawet gdy do jej autoryzacji nie zostanie użyty podpis elektroniczny.
4.Ochrona zdrowia przed następstwami używania tytoniu leży w interesie publicznym, stanowi więc sprawę publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.
5.Marszałek Województwa jako przewodniczący zarządu województwa, tj. organu wykonawczego samorządu województwa reprezentuje organ władzy publicznej i w myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy obowiązany jest do udostępnienia informacji publicznej.
Wyrok z dnia 16 listopada 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie II SAB/Wa 68/07
1.Informacja publiczna dotyczy sfery faktów. Jest nią treść dokumentów wytworzonych przez organy władzy publicznej, treść wystąpień, opinii i ocen przez nie dokonywanych, niezależnie do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą. Informację publiczną stanowi więc treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej i dotyczących sfery jego działalności.
Wyrok z dnia 1 grudnia 2005 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku II SA/Gd 436/05
1.Udostępnienie informacji publicznej w Biuletynie Informacji Publicznej (art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) wyłącza obowiązek ponownego jej udostępnienia na wniosek zainteresowanego w trybie art. 10 ust. 1 tej ustawy.
2.Wniesienie skargi o ukaranie organu grzywną w trybie art. 154 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) nie jest ograniczone terminem liczonym od doręczenia właściwemu organowi wezwania do załatwienia sprawy albo od doręczenia odpowiedzi organu na to wezwanie.
Wyrok z dnia 23 listopada 2005 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie II SAB/Wa 167/05
1.Dla dopuszczalności skargi na bezczynność organu nie ma znaczenia okoliczność, z jakich przyczyn określony akt nie został podjęty lub czynność nie została dokonana, a w szczególności czy bezczynność organu została spowodowana zawinioną lub niezawinioną opieszałością organu w ich podjęciu lub dokonaniu, czy też wiąże się z jego przeświadczeniem, że stosowny akt lub czynność w ogóle nie powinna zostać dokonana.
2.O bezczynności organu możemy mówić wyłącznie wtedy, kiedy wniosek o udzielenie informacji dotyczy informacji publicznej, a jego adresatem jest podmiot zobowiązany do jej udzielenia. Oznacza to, iż w grę wchodzi tak przedmiotowy, jak i podmiotowy zakres ustawy o dostępie do informacji publicznej, a organ pozostaje w zwłoce.
Wyrok z dnia 21 listopada 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku II SAB/Gd 25/07
Wniosek o udostępnienie informacji publicznej wniesiony w formie dokumentu elektronicznego wszczyna postępowanie w sprawie, mimo że nie został on opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym. Aczkolwiek art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) stanowi, że przepisy k.p.a. stosuje się do decyzji, o których mowa w ust. 1 tego artykułu, jednakże wydaje się celowe odwołanie do art. 63 § 3a k.p.a. dla ustalenia warunków formalnych składanego drogą elektroniczną wniosku o udzielenie informacji publicznej. Brak właściwego podpisu nie powoduje bezskuteczności wniosku, a jedynie stanowi jego brak formalny, podlegający uzupełnieniu na żądanie organu.
Wyrok z dnia 28 sierpnia 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie II SAB/Ol 1/08
Informacja, o działaniach organu podjętych w indywidualnej sprawie administracyjnej stanowi informację publiczną.
Wyrok z dnia 22 czerwca 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie II SAB/Wa 175/06
Opinia prawna sporządzona przez pracownika organu dla potrzeb załatwienia konkretnej sprawy, czy też bliżej nieokreślonej liczby spraw, jako dokument wewnętrzny, służący załatwianiu spraw i realizacji zadań organu, posiada walor informacji publicznej.
Wyrok z dnia 29 października 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie II SAB/Wa 85/07
Z bezczynnością organu w zakresie dostępu do informacji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy organ milczy wobec wniosku strony o udzielenie takiej informacji lub odmawia udzielenia takiej informacji w nieprzewidzianej do tej czynności formie prawnej. Stanowisko organu, które w istocie sprowadza się do odmowy udzielenia informacji powinno przybrać procesową formę decyzji administracyjnej, co uzasadnia stosowanie w tym zakresie Kodeksu postępowania administracyjnego.
Wyrok z dnia 18 listopada 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie II SA/Wa 1177/08
Usunięcie personaliów osób prywatnych, czy też ich zanonimizowanie w ogłoszonej w BIP uchwale organu gminnego, nie wpływa na czytelność dokonanego w ten sposób przekazu. W tym przypadku treść aktu administracyjnego nie traci waloru informacyjnego, albowiem wynika z niej kto, kiedy i w jakiej sprawie publicznej zajął określone stanowisko. Podstawowym celem BIP jest powszechne informowanie o sprawach publicznych i w tym przypadku cel ten został zrealizowany. Prezentowanie odmiennego poglądu pozostaje w sprzeczności z konstytucyjnymi gwarancjami wolności i praw obywatela.
Wyrok z dnia 26 marca 2003 r. Naczelny Sąd Administracyjny (do 2003.12.31) w Gdańsku II SAB/Gd 100/00
1.Z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198) podmioty, do których przed wejściem tej ustawy w życie zwrócono się o udostępnienie informacji publicznej i które sprawy tej nie załatwiły ostatecznym rozstrzygnięciem, mają obowiązek udostępnienia w terminie 14 dni informacji publicznej albo wydania w tym terminie decyzji o odmowie udostępnienia informacji.
2.Podmiot, który mimo tego obowiązku nie podejmuje we wskazanym terminie stosownych czynności (ani nie udostępnia informacji, ani nie wydaje decyzji o odmowie jej udzielenia), pozostaje w bezczynności, o której mowa w art. 17 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 1 lub 4 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368 ze zm.).