Utworzono: 1 kwietnia 2010

Interpelacja nr 14378

do ministra finansów

w sprawie zmiany przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji dotyczących sposobu pobierania przez egzekutorów zaległości wobec urzędów skarbowych

   Ze względu na lawinowe od wielu lat narastanie zaległości wobec Skarbu Państwa, egzekutor ma działać szybko i skutecznie. Egzekutor ma pobrać należności w tym miejscu, gdzie zobowiązany posiada środki płatnicze, tak aby szybko został spełniony cel egzekucji.

   Wątpliwości budzi zapis w formie ˝u zobowiązanego˝. Ta forma uniemożliwia naliczanie i pobieranie opłaty egzekucyjnej, a w przypadku wynagrodzenia prowizyjnego komplikuje niepotrzebnie naliczanie prowizji. Powstają wątpliwości, czy np. pobranie pieniędzy od zobowiązanego w miejscu jego zatrudnienia albo w każdym innym miejscu, gdzie się go spotka, mieści się w pojęciu ˝bezpośrednio u zobowiązanego˝. Literalne traktowanie tego zapisu od lat budzi wiele kontrowersji, jest przyczyną frustracji egzekutorów, jak również jest powodem nieuzasadnionych zarzutów natury dyscyplinarnej, a wszystko dlatego, że zapis w brzmieniu ˝u zobowiązanego˝ zupełnie nie przystaje do współczesnych realiów pracy poborców skarbowych. Użycie zapisu ˝pobrana bezpośrednio u zobowiązanego w gotówce˝ jest archaizmem i nie przystaje do realizacji skutecznej oraz szybkiej egzekucji, a co za tym idzie, stanowi bezsprzecznie utrudnienie w sprawnym, szybkim, a także skutecznym zaspokojeniu roszczeń wierzycieli. Zatem zmiana tego przepisu jest niezbędna nie tylko ze względu na jego archaizm, ale także ze względu na bezpieczeństwo i sprawne wykonywanie zadań.

   Nadmieniony problem został opisany w uzasadnieniu wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie Wydział VII Karny z dnia 2 grudnia 2008 r. (sygn. akt VII K/960/08), który w dobitny i adekwatny do rzeczywistości sposób dokonuje oceny zagrożeń związanych z pracą poborcy podatkowego: ˝(...) Doświadczenie życiowe również uczy, że nie zawsze, kiedy pojawia się poborca podatkowy, dłużnicy mają na miejscu nierzadko znaczne kwoty do uiszczenia podatku. Na zorganizowanie takiej kwoty często potrzeba jakiegoś czasu. W takiej sytuacji doświadczenie zawodowe egzekutorów podpowiada im, czy można zaufać zobowiązanemu i chwilowo odstąpić od formalnych czynności i poczekać nieznaczny okres na dobrowolną zapłatę podatku. Bez popełnienia błędu można sobie wyobrazić, że taka postawa poborcy jest skuteczniejsza niż bezwzględne szafowanie dokuczliwymi uprawnieniami egzekutora. Toteż kiedy dłużnik po interwencji poborcy jest gotowy spełnić swoje zobowiązanie wobec Skarbu Państwa, trudno oczekiwać, że urzędnik państwowy będzie jeszcze usłużnie jechał ponownie do zobowiązanego po należne pieniądze. Zwłaszcza że dłużnicy sami w takim przypadku rozumieją, że po wizycie poborcy to właśnie oni powinni udać się zapłacić podatek. W szczególności także niejednokrotnie wolą jak i proszą, by w ten sposób dokonać zapłaty. Zatem trudno w tej sytuacji uznać, że oskarżeni nie mieli prawa do uzyskania należnego im za wkład pracy przewidzianego prawem dodatkowego wynagrodzenia. Przy czym należy jeszcze raz podkreślić, że gdyby umówili się z dłużnikami w pobliżu urzędu, to mieliby podstawy do naliczenia sobie opłat i prowizji. Z kolei gdy przyjęliby podatek w urzędzie, wynagrodzenie takie im nie przysługuje. Taka praktyka przede wszystkim urąga powadze nie tylko urzędnika, ale i samego państwa, bowiem już w sytuacji, gdyby przybywali do urzędu z gotówką na pokrycie zaległości podatkowej po uprzednich interwencjach poborców, ci, aby uzyskać zasłużone wynagrodzenie, pokątnie odbieraliby podatek np. gdzieś na ulicy czy też w samochodzie. Nie ulega wątpliwości, że taka czynność powinna zostać przeprowadzona w gmachu urzędu (...). Przyjęcie takiego podejścia do wykonywania obowiązków służbowych sprowadzałoby się do nieracjonalnych i niezrozumiałych przez zobowiązanych zachowań urzędników państwowych (...)˝.

   W związku z powyższym, chciałbym zapytać Pana Ministra:

   Czy planowane są zmiany w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji w kwestii sposobu pobierania przez egzekutorów zaległości wobec urzędu skarbowego, szczególnie w art. 64 § 1 pkt 1 mówiącym o miejscu pobierania pieniędzy od dłużnika urzędu skarbowego?

   Z poważaniem

   Poseł Jarosław Pięta

   Sosnowiec, dnia 9 lutego 2010 r.

tekst odpowiedzi przed publikacją w aneksie do sprawozdania stenograficznego